EUR.1 DOLAŞIM SERTİFİKASI
Avrupa Birliği ile aramızdaki tarım ürünleri ticaretinde ve Avrupa Birliği’ne paralel olarak imzaladığımız Serbest Ticaret Anlaşmaları’nın yürürlüğe girdiği A bendinde listesi verilen ülkelerle aramızdaki ticarette tercihli rejimden yararlanılabilmesi için, menşe statüsünü belgelemek üzere düzenlenen dolaşım belgesidir.
İkili anlaşmalarda, ülkelerin korumak istedikleri sektörleri anlaşma kapsamı dışında tutabildikleri göz önünde bulundurulması gereken bir noktadır. Örneğin sıvı yağlar, İsrail ile aramızdaki Serbest Ticaret Anlaşması’nın kapsamı dışına çıkartılmıştır ve bu nedenle ihracat işlemleri sırasında EUR.1 Dolaşım Belgesi değil, Menşe Şahadetnamesi düzenlenmektedir.
Düzenlendiği Ülkeler
Avrupa Topluluğuna üye ülkeler şunlardır:
1. Federal Almanya Cumhuriyeti ,
2. Fransa Cumhuriyeti ,
3. İtalya Cumhuriyeti,
4. Belçika Krallığı ,
5. Lüksemburg Büyük Dükalığı ,
6. Hollanda Krallığı ,
7. Danimarka Krallığı ,
8. İrlanda Cumhuriyeti,
9. Büyük Britanya ve Kuzey İrlanda Birleşik Krallığı ,
10. Yunanistan Cumhuriyeti ,
11. Portekiz Cumhuriyeti ,
12. İspanya Krallığı ,
13. Avusturya Cumhuriyeti ,
14. Finlandiya Cumhuriyeti ,
15. İsveç Krallığı ,
16. Polonya Cumhuriyeti ,
17. Macaristan Cumhuriyeti ,
18. Çek Cumhuriyeti ,
19. Slovak Cumhuriyeti ,
20. Slovenya Cumhuriyeti ,
21. Malta Cumhuriyeti ,
22. Estonya Cumhuriyeti ,
23. Letonya Cumhuriyeti ,
24. Litvanya Cumhuriyeti ,
25. Kıbrıs Cumhuriyeti .
Türkiye'nin Serbest Ticaret Anlaşması imzaladığı ülkeler:
1. Romanya Cumhuriyeti ,
2. Bulgaristan Cumhuriyeti ,
3. İsrail Devleti ,
4. Makedonya Cumhuriyeti,
5. Bosna Hersek,
6. Filistin Kurtuluş Örgütü,
7. Tunus ,
8. Gürcistan
EFTA:
9. İsviçre Konfederasyonu,
10. Norveç Krallığı ,
11. İzlanda Cumhuriyeti ,
12. Lichtenstein Prensliği,
Düzenlenme Şekli
İhracatçılar EUR.1 Dolaşım Sertifikalarını, bu sertifikaların arka sayfasında yazılı kurallara uygun olarak ve aşağıdaki noktaları dikkate alarak doldururlar:
Sertifikalar Karar'ın düzenlendiği dillerden birinde ve ihracatçı ülkenin ulusal mevzuat hükümleri çerçevesinde doldurulur.
Sertifikalar yazı makinası veya elle doldurulabilir. El yazısı ile doldurulmaları halinde mürekkepli kalem ve matbaa harfleri kullanılmalıdır.
Sertifika üzerinde silinti ve birbiri üzerine yazılmış kelime ve ilaveler bulunmamalı, değişiklikler doğru olmayan kayıtların üzeri çizilmek ve gerekli düzeltmeler eklenmek suretiyle yapılmalıdır. Bu şekilde yapılan düzeltmelerin sertifikayı düzenleyen kişi tarafından imzalanması ve Gümrük İdaresi tarafından tasdik edilmesi gerekir.
Sertifikada 8. kutuda belirtilen her maddeye bir sıra numarası verilir ve madde aralarında boşluk bırakılmaz. Son kaydın hemen altına, sonradan bir ilave yapılmasını önlemek üzere yatay bir çizgi çekilerek, kullanılmayan yerler çapraz bir çizgiyle iptal edilir.
Sertifikalarda kayıtlı eşyaların, tanınmalarına olanak verecek kesinlikte ve ticari deyimleri ile hiçbir tereddüte yer vermeyecek açıklıkta cins nevi, nitelik ve miktar olarak ayrıntılı bir biçimde beyan edilmesi gerekir.
Serbest Bölgelerde yerleşik firmalar için 5. kutuya (İhraç Ülkesi) yalnızca “TURKEY” yazınız.
A.İhracatçının İbraz Yükümlülüğü
EUR.1 Dolaşım Sertifikası düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı, bu sertifikayı düzenleyecek Odanın talep edebileceği, söz konusu ürünün menşe statüsü ile ilgili Yönetmeliğin diğer hükümlerinin yerine getirilmiş olduğunu tevsik eden tüm ilgili belgeleri Odaya vermekle yükümlüdür.
Ayrıca, ihracatçı yukarıda belirtilen belgeleri gümrük idarelerinin herhangi bir zamandaki talebi halinde ibraz etmekle de yükümlüdür.
B.Ticaret ve Sanayi Odalarınca Yapılacak Tasdik İşlemleri
İhracatçılar veya kanuni yetkili temsilcileri tarafından, yukarıda belirtilen kurallara uygun olarak doldurulup imzalanan sertifikalar, Türkçe faturanın kaşelenip imzalanmış bir fotokopisi ile birlikte Odalara verilir. Sertifikanın son nüshasının arkasında yer alan İhracatçı doldurulur. İhracatçı ve imalatçı firmalar farklı ise imalatçı faturasının fotokopisi de dilekçeye eklenir.
Odalar, sertifikaların kurallara uygun olarak doldurulup doldurulmadığını kontrol edip, gerekiyorsa sertifikada kayıtlı eşyanın ilgili mevzuat uyarınca Türkiye menşeli olduğu veya sayıldığı hususunda tevsik edici diğer evrakı da inceleyerek kesin bir kanıya vardıktan sonra gerekli işlemleri tamamlar.
Tüm işlemler tamamlandıktan sonra, Sertifikanın beyaz renkli dört nüshası, aslı hakkında da hüküm ifade etmek üzere sorumlu Oda memuru tarafından imza ve Oda mührü ile tasdik edilir. Biri beyaz üzerine yeşil meneviş zeminli, dördü beyaz olan beş nüshalık takım halindeki Dolaşım Sertifikasının beyaz renkli nüshalarından biri, İhracatçı Beyanı, fatura fotokopisi, dilekçe ve varsa diğer tevsik edici dokümanlar alıkonularak; sertifikanın diğer nüshaları ihraç işleminin yapılacağı gümrük idarisine vize ettirilmek üzere ihracatçıya verilir. Bu sertifika Odalarca en az üç yıl süre ile saklanır.
C.EUR.1 Dolaşım Sertifikasının Gümrük İdaresince Vize Edilmesi
Dolaşım Sertifikalarının Gümrük İdaresince vize edilmesinin talep etme hakkı, bizzat ihracatçıya veya gümrük beyannamelerini imzalamaya yetkili kanuni temsilcisine ait olup, bu talep ilgili Oda tarafından ihracatçıya verilen sertifika nüshaları ile yapılır. Bu sertifikanın doğru olarak doldurulduğunu garanti etmek Gümrük İdarelerinin sorumluluğu altındadır.
Yetkili olmayan kimseler tarafından yapılan vize talepleri, Gümrük İdaresince reddedilir. Gümrük İdareleri vize edilmek üzere ihracatçılar tarafından ibraz olunan EUR.1 Dolaşım Sertifikalarının doğruluğunun kontrolünü yapmakla yükümlüdür.
Gümrük İdareleri;
Dolaşım Sertifikalarının ilgili Yönetmelikteki şartlara uygun olup olmadığını, özellikle ürünün tanımı için ayrılmış bulunan boşluğun her türlü sahte ilaveler yapılması imkanını ortadan kaldıracak şekilde doldurulup doldurulmadığını,
İhraç konusu eşyanın cins, nevi, nitelik ve miktar itibariyle Dolaşım Sertifikasındaki kayıtlara uygun olup olmadığını,
İhraç konusu eşyanın Türk menşeli olduğunu veya sayıldığını; ürün ve imalatında kullanılan girdilere ait diğer evrakın yanısıra, nakliyeciler tarafından verilen kara, demiryolu, hava ve deniz taşımalarına ilişkin konişmento, manifesto, yük senetleri, fatura ve gereğinde muhasebe kayıt ve defterlerini incelemek ve ihraç konusu eşyayı Gümrük Yönetmeliğideki esaslara göre muayene etmek suretiyle kontol eder.
Bu şekilde Dolaşım Sertifikalarının kontrolü yapıldıktan sonra vize işlemine geçilir. Dolaşım Sertifikalarının gümrük vizesine ayrılmış (11) numaralı kutusunun doğru olarak ve noksansız doldurulması şarttır. Yanlış veya noksan yapılan vize işlemi sertifikayı geçersiz kılar ve sonradan kontrol sebeplerinden birini teşkil eder.
Gümrük İdaresi, Dolaşım Sertifikasındaki (11) numaralı vize kutusuna;
Beyannamenin tarihini, sayısını ve Gümrük İdaresinin açık posta adresini, yazı makinesi veya mürekkepli kalemle ve matbaa harfleriyle okunabilecek şekilde olmasına özen göstererek yazar.
İdarenin okunabilir mührünü işaretli bölümdeki yere basarak, tarih, imza ve kaşe koymak süretiyle vize işlemini tamamlar.
EUR.1 Dolaşım Sertifikası, Karar ile sağlanan tercihli ticarette yazılı delil olarak ancak Gümrük İdaresinin vizesi ile hüküm ifade edeceğinden, düzenleme işlemi vize ile tamamlanmış olur.
Düzenlenen EUR.1 Dolaşım Sertifikası fiili ihraç gerçekleştiği veya kesinleştiği anda ihracatçıya verilmek üzere hazır bulundurulur.
Gümrük İdareleri, Dolaşım Sertifikasının yeşil meneviş zeminli olan aslını, ithalatçı ülke Gümrük İdaresine sunulmak üzere ve beyaz renkli nüshalardan birini saklanmak üzere ihracatçıya verir; beyaz renkli nüshalardan birini idarede alıkoyarak, kalan diğer beyaz nüshayı fiili ihracı takip eden ilk iş günü içinde ilgili Odaya gönderir.
D.Oda Tarafından Tasdik Edilen Bir EUR.1 Dolaşım Sertifikasının Değiştirilmesi veya Belgenin İptali
Tasdik edilen bir EUR.1 Dolaşım Sertifikasının değiştirilmesi/iptali, bu değiştirme/iptal işleminin eşya ihraç edilmeden önce yapılması şartıyla mümkündür.
Dolaşım belgesinin değiştirilmesi talebi, belgeyi düzenleyen Oda tarafından incelenir. Cins, nevi, nitelik ve miktar açısından, kayıtlı eşyanın ilk belgedeki eşyaya tamamen uygun bulunduğu saptandıktan sonra yeni belgenin tasdik işlemi yapılır.
İptal edilen bir belgenin tüm nüshaları, firma tarafından Odaya iade edilir.
E.EUR.1 Dolaşım Sertifikalarının Eşyanın İhracından Sonra Verilmesi
EUR.1 Dolaşım Sertifikası istisnai olarak;
Hata, ihmal veya özel durum nedeniyle ihraç anında düzenlenmemiş olması veya
Bir EUR.1 Dolaşım Sertifikasının düzenlenmiş, ancak teknik nedenlerle ithalatçı Gümrük İdaresi tarafından kabul edilmemiş olduğu hususunun, Odalar ve Gümrük İdarelerine tatmin edici bir şekilde ispat edilmesi hallerinde ait olduğu ürünün ihracından sonra düzenlenebilir.
Bu durumda ihracatçı;
Eşyanın cinsi, nevi, niteliği ve miktarını, ambalaj şeklini, marka ve numaralarını, işaretlerini, çıkış işleminin yapıldığı Gümrük İdaresinin adını, gümrük beyannamesinin tarih ve sayısını belirterek yazılı talepte bulunur.
Söz konusu eşya için ihraç sırasında EUR.1 Dolaşım Sertifikası verilmediğini veya EUR.1 Dolaşım Sertifikasının ithalatçı ülke Gümrük İdaresince teknik nedenlerle kabul edilmediğini sebepleri ile birlikte yazılı olarak beyan eder.
Usulüne uygun olarak doldurulmuş EUR.1 Dolaşım Sertifikası ve İhracatçı Beyanını imzalayıp talep yazısına ekler.
Bu şartları yerine getiren ihracatçının talebi bağlı olduğu Oda ve ilgili Gümrük İdaresi tarafından incelenir. Söz konusu ihraç eşyasına ait gümrük beyannamesi ve ekleri, diğer evrak ile varsa bu işleme dair dosyaların incelenmesi ve kontrolü sonucunda, ihracatçının beyanına tamamen uygun olduğu anlaşıldığı takdirde EUR.1 Dolaşım Sertifikası verilir ve vize edilir.
İhracattan sonra verilen EUR.1 Dolaşım Sertifikalarının (7) numaralı "Gözlemler" kutusuna, Oda tarafından "SONRADAN VERİLMİŞTİR" damgası vurulur.
F.İkinci Nüsha Sertifika Düzenlenmesi
EUR.1 Dolaşım Sertifikasının çalınması, kaybedilmesi ve hasar görmesi halllerinde ihracatçı, bağlı olduğu Odaya başvurarak sertifikanın ikinci bir nüshasının düzenlenmesini talep edebilir.
Oda, ilk sertifikaya uygun olarak doldurulan ikinci nüshayı tasdik ederek ihracatçıya verir. Bu şekilde düzenlenen ikinci nüsha Sertifikaların (7) numaralı "Gözlemler" kutusuna, Oda tarafından "İKİNCİ NÜSHADIR" damgası basılır.
Gümrük idareleri, ihracatçı tarafından ibraz edilen ikinci nüsha sertifikayı, kendilerinde bulunan ve ihraç işlemi yapılmış olan eşyaya ait Dolaşım Sertifikası ile karşılaştırıp, ikinci nüshanın doğruluğunu saptadıktan sonra vize işlemini yapar. Ancak, gümrük vizesi kutusuna vize tarihi olarak hüküm ifade etmek üzere, İlk Dolaşım Sertifikasının vize tarihi ve seri numarası yazılır.
G.Sertifikaların İbraz Süreleri ve İbraz Sürelerinin Uzatılması
Bir EUR.1 Sertifikası, ihracatçı ülkedeki vize tarihinden itibaren dört ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin Gümrük İdarelerine ibraz edilmesi gerekir.
Bir fatura beyanı, ihracatçı tarafından hazırlanış tarihinden itibaren dört ay geçerli olur ve bu süre zarfında ithalatçı ülkenin Gümrük İdarelerine ibraz edilmesi gerekir.
İthalatçı ülkenin Gümrük İdarelerine ibraz edilecek menşe ispat belgeleri, istisnai durumlar nedeniyle, (a) ve (b) bentlerinde belirtilen tarihlerden sonra da, uygulanan tercihli muamele çerçevesinde kabul edilebilir.
Diğer geç ibraz hallerinde, ithalatçı ülkenin Gümrük İdaresi, eşyanın belirtilen son tarihten önce gümrüğe sunulmuş olması kaydıyla menşe ispat belgelerini kabul edebilir.
Menşe ispat belgelerinin ibraz süresinden sonra tercihli muameleden yararlanması için, bu sürenin bitiminden önce eşyanın gümrüğe gelmiş ve yine bu süreden önce ithalatçı veya gümrük beyannamesini imzalamaya yetkili kanunu temsilcisi tarafından yazılı olarak ilgili gümrüğe başvurulmuş olması gerekmektedir.
İlgili Gümrük İdaresi, durumu bağlı olduğu Başmüdürlüğe intikal ettirir. İlgili Başmüdürlük konuyu inceleyerek mücbir sebep ve olağanüstü hal mevcudiyetine kanaat getirir ve ek süre istemine ilişkin gerekçeleri haklı bulur ise sertifikaların süresi en çok bir ay uzatılabilir.
H.Tevsik Edici Belgeler
Aşağıda sayılan belgeler, bir EUR.1 Dolaşım Sertifikası veya fatura beyanı kapsamındaki ürünlerin Türkiye veya Topluluk menşeli olduğu ve ilgili menşe ispat Yönetmeliğinin diğer koşullarını yerine getirdiği hususlarını desteklemek amacıyla Oda, ihraç ve ithal Gümrük İdareleri tarafından ibrazı talep edilebilecek belgeler arasındadır:
İhracatçı veya tedarikçi tarafından, söz konusu eşyanın elde edilmesi için gerçekleştirilen işlemleri belgeleyici nitelikte, örneğin hesaplarında veya iç muhasebesinde yer alan doğrudan deliller;
Türkiye veya toplulukta düzenlenmiş veya hazırlanmış, imalatta kullanılan maddelerin menşe statüsünü tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler;
Türkiye veya toplulukta düzenlenmiş veya hazırlanmış, maddeler üzerinde bu ülkelerde yapılan işçilik veya işlemi tevsik eden, iç mevzuat uyarınca kullanılan belgeler;
Kullanılan maddelerin menşe statüsünü tevsik etmek üzere, Türkiye veya toplulukta bu Yönetmelik hükümleri uyarınca düzenlenmiş veya hazırlanmış EUR.1 Dolaşım Sertifikaları veya fatura beyanları.
İ.Menşe İspat Belgelerinin ve Tevsik Edici Belgelerin Muhafazası
EUR.1 Dolaşım Sertifikası düzenlenmesi için başvuruda bulunan ihracatçı ve ilgili Oda, yukarıda sözü geçen menşeyi tevsik edici belgeleri en az üç yıl muhafaza etmek mecburiyetindedir.
Fatura beyanında bulunan ihracatçı, bu beyanın bir nüshasını ve menşeyi tevsik edici belgeleri en az üç yıl muhafaza etmek mecburiyetindedir.
İthalatçı ülkenin gümrük idareleri, kendilerine ibraz edilen EUR.1 Dolaşım Sertifikaları ve fatura beyanlarını en az üç yıl muhafaza etmek mecburiyetindedir.